Να φύγουν από το νησί μας όσοι παίρνουν ένα σακίδιο στην πλάτη και νομίζουν ότι μπορούν να κοιμούνται στη φύση χωρίς να πληρώνουν ούτε ένα ευρώ στα τουριστικά μας καταλύματα, ανέφερε εμμέσως, πλην σαφώς, σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ Ορεστιάδας ο αντιδήμαρχος Τουρισμού της Σαμοθράκης και ιδιοκτήτης τουριστικών καταλυμάτων στο νησί, Γιάννης Γλήνιας. Ή ακριβέστερα, ‘’να τους διώξουμε από το νησί μας’’, αφού, όπως αναφέρει στην ίδια συνέντευξη, ζήτησε και τη συνδρομή των σωμάτων ασφαλείας..!
Η απαράδεκτη αυτή δήλωση ενός αυτοδιοικητικού έρχεται με την έναρξη της νέας τουριστικής περιόδου και δίνει το στίγμα της τουριστικής πολιτικής που εφαρμόζει ο δήμος Σαμοθράκης, η οποία συμπυκνώνεται σε μια φράση: ‘’Όποιος δεν αφήνει λεφτά στο νησί, είναι ανεπιθύμητος’’. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την παράλληλη ιδιότητα του αντιδημάρχου Τουρισμού, ως ιδιοκτήτη τουριστικών καταλυμάτων, μας βάζει σε σοβαρές υποψίες και θα μπορούσε ακόμη και να παρεξηγηθεί η πρόθεση της δημοτικής αρχής, για το κατά πόσο αυτή υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον ή απλά εξυπηρετεί το ιδιωτικό.
Η Σαμοθράκη είναι ένα καταπληκτικό νησί και ένα από τα πράγματα που το κάνει να ξεχωρίζει από τα άλλα νησιά είναι η μοναδική του φύση. Αν ήταν λίγο έξυπνος ο δήμος και αν διακατέχονταν από διαφορετική κουλτούρα τα αυτοδιοικητικά του στελέχη, θα έβλεπε τη φυσιολατρία ως τουριστικό πλεονέκτημα και θα αξιοποιούσε την αγάπη των επισκεπτών του νησιού για τη φύση με τρόπο ‘’επικερδή’’ για όλο το νησί (ανθρώπους και περιβάλλον) και όχι μόνο για την ‘’€υρωδεξαμενή’’ των τουριστικών καταλυμάτων.
Η διαφορά μεταξύ της ελεύθερης διαβίωσης στη φύση και της πληρωμένης-‘’εγκιβωτισμένης’’ διαβίωσης μέσα στα καταλύματα είναι προφανής, όπως προφανές είναι και το ότι οι επισκέπτες που επιλέγουν την πρώτη δεν αποτελούν απαραίτητα και εν δυνάμει πελάτες της δεύτερης. Εύκολα επίσης αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι παροχές που προσφέρει ένα τουριστικό κατάλυμα είναι τελείως διαφορετικές από τις παροχές που προσφέρει η φύση και πραγματικά προκαλεί εντύπωση να θεωρούνται τα δύο αυτά ‘’προϊόντα’’ ανταγωνιστικά μεταξύ τους, ως δύο συγκοινωνούσες ‘’δεξαμενές’’, όπως αναφέρει ο αντιδήμαρχος, που ‘’για να γεμίσει η μία πρέπει να αδειάσει η άλλη’’. Στην πραγματικότητα είναι δύο διαφορετικά ‘’τουριστικά προϊόντα’’ που το ένα συμπληρώνει το άλλο. Άλλωστε οι έννοιες φύση και πολιτισμός είναι πλέον απόλυτα ταυτισμένες στη συνείδηση όλων μας.
Αν ο δήμος είχε ευρύτητα αντίληψης θα μπορούσε να προσεγγίσει την κουλτούρα και τα κίνητρα των ανθρώπων που επιλέγουν να περάσουν τις διακοπές τους στην απόλυτη φύση, μακριά από το άγχος και τους ρυθμούς της οργανωμένης πολιτείας και του φρενήρους καπιταλισμού. Θα μπορούσε ακόμη και να αξιοποιήσει τις γνώσεις όλων αυτών των ‘’τζαμπατζήδων’’ τουριστών, των οποίων το μορφωτικό επίπεδο πολλές φορές ξεπερνά αυτό του δημοτικού συμβουλίου του νησιού.
Αν ήταν λίγο έξυπνος ο δήμος Σαμοθράκης, θα συνέθετε όλη αυτή τη διαφορετικότητα προς όφελος όλων των κατοίκων και του περιβάλλοντος και δεν θα έδιωχνε ως ανεπιθύμητους και ανεπιθύμητες, όσες και όσους ‘’έρχονται με ένα σακίδιο στην πλάτη’’ και δεν πληρώνουν για τη διαμονή τους.
Αντί για τη δεξαμενή των ευρώ που ‘’οραματίζεται’’ κοντόφθαλμα ο αντιδήμαρχος τουρισμού και ιδιοκτήτης τουριστικών καταλυμάτων, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια δεξαμενή σκέψης (think tank) και να τους μετατρέψει όλους αυτούς σε εθελοντές συμβούλους της δημοτικής αρχής, που με τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους θα μπορούσαν να διευρύνουν τους πνευματικούς, μορφωτικούς και αναπτυξιακούς ορίζοντες του νησιού με δεκάδες ιδέες και προτάσεις. Και δεν το λέω υποτιμητικά αυτό. Μια τέτοια δεξαμενή θα μπορούσε να περιλαμβάνει όλους τους κατοίκους και επισκέπτες του νησιού (είτε αφήνουν λεφτά στο νησί, είτε όχι) και θα ήταν χρήσιμη σε κάθε δήμο. Με απλά λόγια, θα ήταν ένα διευρυμένο, άτυπο δημοτικό συμβούλιο που θα αποτελούταν από όλους τους ανθρώπους που αγαπούν το νησί, ντόπιους και ξένους, με ρόλο καθαρά εθελοντικό και γνωμοδοτικό και το οποίο βέβαια η δημοτική αρχή θα όφειλε να αντιμετωπίζει με τον ανάλογο σεβασμό και σοβαρότητα.
Οι επισκέπτες του νησιού θα μπορούσαν να είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές και διαφημιστές του νησιού στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς δεν θα μεταφέρουν φεύγοντας μόνο τις εμπειρίες και τα σουβενίρ τους ως ευχάριστες αναμνήσεις αλλά θα διατηρούν μια συνεχή επαφή με τη ζωή στο νησί ως εθελοντές δημοτικοί σύμβουλοι και μέλη της δεξαμενής ιδεών, μέχρι την επόμενη επίσκεψή τους.
Με την κατάλληλη διαφήμιση και ανατροφοδότηση, θα μπορούσε να επιτευχθεί μέχρι και κοινωνική χρηματοδότηση (crowd funding) μεγάλων έργων που χρειάζεται το νησί, από λάτρεις του νησιού σε όλο τον κόσμο, όπως για παράδειγμα ο βιολογικός καθαρισμός του κάμπινγκ, ή ένας μεγάλος παραλιακός ποδηλατόδρομος κατά μήκος της βόρειας ακτής του νησιού ή οποιαδήποτε άλλη ιδέα θα μπορούσε να έχει το δημοτικό συμβούλιο ή να αντλήσει από αυτή την ευρεία δεξαμενή ιδεών.
Σε ότι αφορά την ελεύθερη διαβίωση και τους κινδύνους που μπορεί να έχει για το περιβάλλον, αυτοί θα μπορούσαν να προβλεφθούν με την κατάλληλη οργάνωση και ενημέρωση από την πλευρά του δήμου αλλά και των εθελοντών.
Θα μπορούσε να υπάρχει στο λιμάνι ένα περίπτερο πληροφόρησης επισκεπτών, που θα ήταν το πρώτο πράγμα που θα αντίκριζε όποιος κατέβαινε από το καράβι. Εκεί ο επισκέπτης θα μπορούσε να ενημερωθεί μεταξύ άλλων και για την ελεύθερη διαβίωση, σε συγκεκριμένους χώρους που θα του υποδείκνυε ο δήμος ή σε χώρους που θα υποδείκνυε ο επισκέπτης στον δήμο. Έτσι ο δήμος θα μπορούσε να γνωρίζει πόσα άτομα και σε ποια μέρη βρίσκονται κάθε στιγμή, θα είχε τη δυνατότητα να τους ενημερώσει για θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και πυρασφάλειας και θα μπορούσε να χτίσει μαζί τους μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και συνεργασίας, ώστε οποιαδήποτε επιζήμια για το περιβάλλον συμπεριφορά να αποτρεπόταν με τη βοήθεια όλων.
Όσο περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται στη φύση, τόσο περισσότερα είναι τα μάτια, τα αυτιά και τα χέρια που θα μπορούσαν να βοηθήσουν αν χρειαστεί και κυρίως, να αποτρέψουν μη φιλικές προς το περιβάλλον συμπεριφορές, ακόμη και εμπρησμούς.
Έτσι, οι άνθρωποι αυτοί, από ανεπιθύμητοι τουρίστες θα μετατρέπονταν σε χρήσιμους συνεργάτες με σημαντική εθελοντική συνεισφορά στην τοπική κοινωνία και το περιβάλλον. Τότε το κέρδος θα ήταν πολλαπλό. Μπορεί να μην γέμιζε άμεσα η €υρωδεξαμενή των τουριστικών καταλυμάτων - τουλάχιστον όσο θα ήθελε ο αντιδήμαρχος τουρισμού - αλλά σίγουρα θα γέμιζε η δεξαμενή του πολιτισμού μας. Όμως και η €υρωδεξαμενή δεν θα στέρευε. Η φήμη μιας τέτοιας πρωτοβουλίας και ανάλογων δράσεων θα προσέλκυε και επισκέπτες που, ναι μεν αγαπούν τη φύση, αλλά προτιμούν τα τουριστικά καταλύματα για τη διαμονή τους, οι οποίοι είναι και οι περισσότεροι. Οι δύο δεξαμενές δεν χρειάζεται να λειτουργούν ανταγωνιστικά. Μπορούν να λειτουργούν συμπληρωματικά. Από τα τουριστικά καταλύματα κερδίζουν πρωτίστως οι ιδιοκτήτες τους και όσοι ασχολούνται με τον τουρισμό. Από τη φύση και τον πολιτισμό κερδίζουμε όλοι μας. Ο πραγματικός πλούτος για το νησί είναι οι άνθρωποί του κι από τους ανθρώπους που αγαπάμε το νησί δεν περισσεύει κανείς, ακόμη κι αν δεν επιλέγει 5άστερο κατάλυμα για τη διαμονή του αλλά προτιμά να ονειρεύεται κάτω από τ’ αστέρια.
5/6/2023
Γιώργος Ρουμελιώτης
Πηγή: https://www.e-evros.gr/gr/eidhseis/3/samo8rakh-freno-stoys-eley8eroys-kataskhnwtes/post49323
