Εκατό χρόνια πέρασαν από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης και ακόμη οι πληθυσμοί που εξαιρέθηκαν της ανταλλαγής δεν κατάφεραν να ενταχθούν ισότιμα και αρμονικά στις τοπικές κοινωνίες. Ή καλύτερα, οι τοπικές κοινωνίες είναι αυτές που δεν κατάφεραν να αποδεχθούν την εθνοτική διαφορετικότητα και την πολιτισμική ιδιαιτερότητα των μειονοτικών πληθυσμών.
Μέχρι και σήμερα, οι δύο λαοί και στις δύο πλευρές του Αιγαίου παραμένουμε σε μεγάλο βαθμό εγκλωβισμένοι στις πολιτικές διακρίσεων και ανισοτήτων που ασκούν οι κυβερνήσεις μας. Λάθη, παραλείψεις αλλά και συνειδητές πολιτικές επιλογές, με κύριο συστατικό τον φόβο, εξακολουθούν μέχρι και σήμερα να δηλητηριάζουν τις ψυχές μας και να υποσκάπτουν τον θεμέλιο λίθο αυτής της Συνθήκης, την ειρήνη.
Ανάμεσα σε αυτές τις δύο πολιτικές, όλα αυτά τα χρόνια βρίσκεται τόσο η μουσουλμανική μειονότητα της Δυτικής Θράκης, όσο και η χριστιανική μειονότητα της Κωνσταντινούπολης, Ίμβρου και Τενέδου. Ως ένα ιδιότυπο εθνικιστικό βαρόμετρο, οι δύο μειονότητες εργαλειοποιούνται, τόσο από την Τουρκία, όσο και από την Ελλάδα, οι οποίες τις χρησιμοποιούν για να ρυθμίζουν την πίεση του εθνικού τους αφηγήματος και να διαμορφώνουν το κλίμα της εξωτερικής τους πολιτικής.
Ηθελημένα ή άθελα, η εθνική ταυτότητα συγχέεται με την εθνοτική καταγωγή, οι φιλικές σχέσεις με εξωχώριες εξαρτήσεις, οι κοινωνικές συναναστροφές με πολιτικές σκοπιμότητες και το θρήσκευμα με την εθνοτική ταυτότητα. Κοινός παρονομαστής σε όλες αυτές τις συγχύσεις είναι το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό που, και πάλι ακούσια ή εκούσια αλλά σίγουρα εσφαλμένα, αφήνεται να εννοηθεί ότι αφορά και το θέμα της εθνικής ταυτότητας.
Έτσι, η τοπική κοινωνία εδώ στη Θράκη έχει χωριστεί σε τρεις κατηγορίες ελλήνων πολιτών: στους ‘’γνήσιους’’ Έλληνες, με ‘’100%‘’ ελληνική εθνοτική καταγωγή, στους φιλήσυχους Έλληνες, που αποφεύγουν κάθε συζήτηση ή/και κάθε αντίρρηση γύρω από την εθνοτική τους καταγωγή και στους ανήσυχους Έλληνες που επιμένουν να διεκδικούν το δικαίωμά τους στον εθνοτικό αυτοπροσδιορισμό. Από τους τελευταίους, όσοι αυτοπροσδιορίζονται εθνοτικά Πομάκοι έχουν την ευμένεια του ελληνικού κράτους και τη δυσμένεια του τουρκικού και, αντίστροφα, όσοι αυτοπροσδιορίζονται εθνοτικά Τούρκοι έχουν τη δυσμένεια του ελληνικού κράτους και την ευμένεια του τουρκικού κράτους, γιατί αυτό εξυπηρετεί το εθνικό αφήγημα των δύο χωρών. Το ίδιο εγκλωβισμένοι στην εθνικιστική διελκυστίνδα είναι και όσοι αυτοπροσδιορίζονται Ρομά.
Ιδιαίτερα όσοι και όσες αυτοπροσδιορίζονται εθνοτικά ως ‘’Τούρκοι’’ και ‘’Τουρκάλες’’ αποτελούν το κόκκινο πανί, το οποίο χρησιμοποιούν οι κυβερνήσεις των δύο χωρών για να εφαρμόσουν την εξωτερική τους πολιτική, καθώς, και τις δύο, τους συμφέρει να συγχέουν τον τουρκικό εθνοτικό προσδιορισμό με την τουρκική εθνική ταυτότητα, αν και για διαφορετικούς λόγους η καθεμιά. Ως αποτέλεσμα, οι πολιτικές αυτές δεν θα μπορούσαν να αφήσουν ανεπηρέαστη την τοπική κοινωνία. Όσοι αναγνωρίζουν στους συγκεκριμένους Έλληνες πολίτες – όπως και σε όλο τον κόσμο – το δικαίωμα στον εθνοτικό αυτοπροσδιορισμό, χαρακτηρίζονται από μερίδα των ‘’γνήσιων’’ και ‘’φιλήσυχων’’ Ελλήνων πολιτών, ως πράκτορες, προδότες και ανθέλληνες.
Το ΜέΡΑ25, ως αριστερό προοδευτικό κόμμα, ως μέλος του πανευρωπαϊκού DiEM25 και ως μέλος της Προοδευτικής Διεθνούς, στέκεται στο πλευρό αυτών των μειονοτήτων όπως στέκεται και στο πλευρό κάθε μειονότητας στην Ελλάδα και στον κόσμο και υποστηρίζει τα δίκαια αιτήματά τους που απορρέουν από τις διεθνείς συνθήκες και νομοθεσίες.
Εμείς στο ΜέΡΑ25 σεβόμαστε τα δικαιώματα των προσώπων που ανήκουν σε εθνικές ή εθνοτικές, θρησκευτικές και γλωσσικές μειονότητες όπως αυτά ορίζονται από τη Διακήρυξη του ΟΗΕ και στηρίζουμε κάθε προσφυγή σ’ αυτόν, όταν τα δικαιώματα αυτά καταπατούνται από τις εθνικές κυβερνήσεις. Αγωνιζόμαστε για την ισότιμη αντιμετώπιση των ανθρώπων των μειονοτήτων από την Πολιτεία, για την ισότιμη συμμετοχή τους σε όλη τη δημόσια διοίκηση.
Επιδιώκουμε ίσες ευκαιρίες πρόσβασης των παιδιών των μειονοτήτων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, αξιοπρεπείς σχολικές μονάδες, αξιοπρεπείς συνθήκες στέγασης και διαβίωσης γενικότερα. Υποστηρίζουμε τη θέσπιση δίγλωσσης διετούς προσχολικής εκπαίδευσης για τα παιδιά της κάθε γλωσσικής μειονότητας, εφόσον το επιθυμούν, ώστε να εντάσσονται ομαλά στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Υποστηρίζουμε την ελεύθερη πρόσβαση σε γιατρούς και νοσοκομεία, για όλο τον πληθυσμό, ακόμη και για τους κατοίκους των πιο απομακρυσμένων χωριών.
Προτείνουμε η επιλογή των μουφτήδων να γίνεται από την ίδια τη μειονότητα με βάση την αρχή της κατά το δυνατόν μεγαλύτερης παρουσίας γυναικών – όπως προτείναμε και ψηφίστηκε από τη Βουλή – και στη συνέχεια να γίνεται διορισμός αυτών που θα επιλεγούν, από την Πολιτεία. Στηρίζουμε τις υποτροφίες σπουδών ιεροδιδασκάλων και ιεροδιδασκαλισσών για την ενίσχυση της παρουσίας γυναικών στα 33 μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Επιπλέον, προτείνουμε όλοι οι πολίτες των μειονοτήτων, άνδρες και γυναίκες, να μπορούν να επιλέγουν ελεύθερα ανάμεσα στη δικαστική/δικαιοδοτική αρμοδιότητα των Μουφτήδων ή της Δικαιοσύνης που ασκείται από τα ελληνικά δικαστήρια. Απώτερος στόχος μας είναι, όλοι οι πολίτες των μειονοτήτων να απευθύνονται, με ελεύθερη βούληση, αποκλειστικά στα ελληνικά δικαστήρια, καταργώντας οι ίδιοι στην πράξη κάθε δικαστική δικαιοδοσία των Μουφτήδων.
Αγωνιζόμαστε μαζί με όλη την τοπική κοινωνία για την τόνωση της ζωής στην ύπαιθρο, για να κρατήσουμε τους νέους στα χωριά μας, να αναπτύξουμε τη γεωργία, την κτηνοτροφία, τη μελισσοκομία και τη σηροτροφία. Γι’ αυτό, προτείνουμε να συσταθεί Αγροτοκτηνοτροφική Σχολή στη Θράκη, με Ελληνόγλωσσο και Τουρκόγλωσσο Τμήμα.
Αντί για φράχτες φόβου και μίσους, εμείς, το ΜέΡΑ25 στη Θράκη, χτίζουμε σχέσεις αμοιβαίου σεβασμού και εμπιστοσύνης. Απέναντι στην καχυποψία και τον φόβο, εμείς προτάσσουμε τη φιλία, καλλιεργούμε τον ειλικρινή διάλογο, συζητάμε τις διαφορές μας και συνθέτουμε τον πολύχρωμο, πολυπολιτισμικό καμβά της Θράκης, μακριά από φοβικές, ρατσιστικές και εθνικιστικές αντιλήψεις.
Καλούμε κάθε Έλληνα και κάθε Ελληνίδα, που αυτοπροσδιορίζονται δημοκρατικοί και προοδευτικοί πολίτες, ανεξάρτητα από την εθνοτική τους καταγωγή και το θρήσκευμα, Ρομά, Πομάκους, Τούρκους, Χριστιανούς και Μουσουλμάνους, να πλαισιώσουν την προσπάθειά μας να διαμορφώσουμε μια νέα κοινωνική πραγματικότητα, όπου όλοι και όλες μαζί θα συμβιώνουμε ισότιμα και αρμονικά, εστιάζοντας σ’ αυτά που μας ενώνουν και αντιμετωπίζοντας από κοινού, τον φόβο, τις διακρίσεις, την υποκρισία και τις στερεοτυπικές αντιλήψεις που μας χωρίζουν.
Σας καλούμε να κάνουμε μαζί τη ρήξη με το άρρωστο αυτό κατεστημένο που καλλιεργείται στον τόπο μας εδώ και έναν αιώνα από συντηρητικές, φοβικές και αυταρχικές πολιτικές. Σας καλούμε να κάνουμε τη ρήξη με τον εθνικισμό και τη μισαλλοδοξία και να συνθέσουμε τη Θράκη της δημοκρατίας, της ισότητας, της ισονομίας και του αμοιβαίου σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών ελευθεριών. Γιατί σ’ αυτόν τον αγώνα δεν περισσεύει κανείς!
Γιατί και στη Θράκη, her şey farklı olabilir!
Çünkü Trakya’da da, όλα μπορούν να είναι αλλιώς!
Καλό Πάσχα και Καλό Ραμαζάνι σε όλους και όλες!!
Γιώργος Ρουμελιώτης
Μέλος της ΚΕ ΜέΡΑ25
